Zübeyde Hanım

Türkiye Cumhuriyeti kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün annesi Zübeyde Hanım, Karaman’dan Rumeli’ye göçen bir ailenin kızıdır. 1857 yılında Selanik’te dünyaya gelmiştir. 

ZÜBEYDE HANIM İLE ALİ RIZA BEY’İN ÇOCUKLARI

Selanik’te Gümrük Muhafaza Teşkilatında memur Ali Rıza ile 1871 yılında henüz 14 yaşında iken evlenen Zübeyde Hanım, Selanik’te yaşamaya başlamıştır. Zübeyde Hanım ile Ali Rıza Bey’in önce Fatma, Ömer ve Ahmet adlı çocukları dünyaya gelmiştir. 

1881 ’de dördüncü çocukları Mustafa, 1885 ’te Makbule, 1889 ’da Naciye dünyaya gelmiştir. Ali Rıza Efendi 1888 yılında yaşamını yitirmiştir. Zübeyde Hanım, eşi Ali Rıza Bey’in vefatının ardından ikinci kez evlilik yapmıştır. İlerleyen zamanda sağlık sorunları yaşayan Zübeyde Hanım, İzmir’e yerleşerek son zamanlarını da Latife Hanım Köşkü’nde geçirmiştir. 

ZÜBEYDE HANIM KİMDİR?

Zübeyde Hanım, 1857 yılında Selanik’te dünyaya geldi. Osmanlı devrinde, Karaman’dan Rumeli ’ye göçen ve Selanik yakınlarındaki Langaza ’da bir Türkmen ailesi olan Hacı Sofu ailesindendir. Mustafa Kemal Atatürk’ün anne soyu Karaman’dan Rumeli’ye gelen ve bundan dolayı da “Konyarlar” olarak Rumeli’de anılan Yörük Türkmenlerdendir. Zübeyde, 1857’de Lankaza’da dünyaya gelmiştir. Babası Sofuzade Feyzullah (Sadullah) Ağa, annesi Molla Hanım olarak anılan Ayşe Hanım ’dır. Okur yazar olması nedeniyle de Zübeyde Molla olarak anılırdı.

ZÜBEYDE HANIMIN MEZARI NEREDE?

Zübeyde Hanım, çocuklarını da alarak abisi Hüseyin Bey’in Langaza’daki çiftliğine gitti. İkinci evliliğini Selanik Gümrükler Başmüdürü Ragıp Bey ile gerçekleştiren Zübeyde Hanım, Balkan Savaşı ’ndan sonra Ragıp Bey ’den ayrıldı ve Selanik ’i terk ederek kızı Makbule ile birlikte İstanbul ’a göç edip Beşiktaş Akaretler ’de bir eve yerleşti. Oğlu Mustafa Kemal ile ancak 14 Haziran 1922 ’de Adapazarı ’nda tekrar buluşan Zübeyde Hanım, onun yanına Ankara ’ya yerleşti. Ancak bu şehrin sert iklimi sağlığını olumsuz etkileyince tedavi amacıyla 18 Aralık 1922’de İzmir’e gitti. Son günlerini Latife Hanım Köşkü’nde geçiren Zübeyde Hanım, 14 Ocak 1923’te 66 yaşında hayatını kaybetti. İzmir’in Karşıyaka ilçesinde 1940 yılında yaptırılan anıt mezarda yatmaktadır.